Θυμηθείτε την τελευταία απαιτητική πεζοπορία που κάνατε κι αναπολήστε πώς νιώθατε αφού είχατε περπατήσει για μερικά λεπτά. Η καρδιά σας σφυροκοπούσε κάτω από το ισοθερμικό σας, η κουβέντα άρχισε να λιγοστεύει καθώς αναπνέατε πιο βαριά, μειώνατε τα ρούχα σας καθώς ζεσταινόσαστε ολοένα και περισσότερο και οι μύες των ποδιών σας έκαιγαν καθώς άρχιζαν να «ρουφάνε» την τροφή τους.
Όλα αυτά συμβαίνουν όταν το σώμα σας προσπαθεί να συμβαδίσει με τις απαιτήσεις του για ενέργεια προκειμένου να συνεχίσετε να προχωράτε. Αυτή η ενέργεια προέρχεται από τους υδατάνθρακες (γλυκογόνο) στο αίμα σας κι από τις λιπαποθήκες του σώματός σας. Για να μετατρέψει αυτές τις ουσίες σε ενέργεια, το σώμα σας χρειάζεται περισσότερο οξυγόνο, κι αυτή η μετατροπή ενέργειας ονομάζεται «αεροβική».
Aναλογιστείτε τώρα την αίσθηση όταν περπατάτε βάζοντας όλη σας τη δύναμη κι αγωνίζεστε ν’ αναπνεύσετε. Η καρδιά σας πάει κυριολεκτικά να σπάσει και τα πόδια σας τρέμουν σαν ζελέ, ενώ πρέπει να σταματήσετε για να πάρετε ανάσα. Αυτό συμβαίνει επειδή οι μύες σας δουλεύουν τόσο σκληρά, ώστε η καρδιά και τα πνευμόνια σας δεν μπορούν να συμβαδίσουν με την ποσότητα οξυγόνου που απαιτείται για την παραγωγή της περισσότερης ενέργειας που απαιτεί η πεζοπορία. Το σώμα σας βέβαια, έχει μια εναλλακτική μέθοδο που μπορεί να χρησιμοποιήσει, αν και μόνο για μικρό χρονικό διάστημα – παράγει ενέργεια αναερόβια, πράγμα που σημαίνει χωρίς οξυγόνο. Σ’ αυτήν την περίπτωση διασπάται μόνο γλυκογόνο (όχι λίπος), όμως το αποτέλεσμα είναι ένα υποπροϊόν που ονομάζεται γαλακτικό οξύ. Αυτή η δυσάρεστη ουσία αυξάνεται μέσα στους μυς, παράγοντας εκείνη την αίσθηση του τρέμουλου. Τότε το σώμα σας περιέρχεται σε «χρέος οξυγόνου» και υπάρχει όριο όσον αφορά το πόσο μπορείτε να το ζορίσετε: συνήθως από ένα ως τρία λεπτά αν περπατάτε με όλη σας τη δύναμη. Ύστερα πρέπει να κάνετε ένα μικρό διάλειμμα.
Από την άλλη, στην αερόβια άσκηση (όπως η πεζοπορία) δεν υπάρχει βραχυπρόθεσμο όριο για την απόσταση που μπορείτε να διανύσετε. Ακόμα κι ο πιο κοκαλιάρης πεζοπόρος έχει αρκετό λίπος για να τροφοδοτήσει περπάτημα μιας ή ίσως δύο ημερών, χωρίς να ξεμείνει από «καύσιμα». Γιατί λοιπόν κουράζεστε συχνά, νιώθετε πείνα, ζαλάδα και πρέπει να κόβετε το ρυθμό σας κάθε τρεις ή τέσσερις ώρες αν δεν τρώτε τίποτα; Tο πρόβλημα είναι ότι το λίπος είναι καύσιμο πολύ βραδείας καύσης και απαιτεί περισσότερο οξυγόνο. Όταν περπατάτε στο βουνό, όπου ανηφορίζετε και κατηφορίζετε, χρησιμοποιείτε ένα μίγμα λίπους και γλυκογόνου καθώς αυτό μετατρέπεται με πιο γρήγορο ρυθμό σε ενέργεια. Κι όσο πιο σκληρή άσκηση κάνετε, τόσο περισσότερο γλυκογόνο και λιγότερο λίπος χρησιμοποιείτε. Δυστυχώς το σώμα σας μπορεί ν’ αποθηκεύσει μόνο πεπερασμένη ποσότητα υδατανθράκων – που αντιστοιχεί σε τρεις με τέσσερις ώρες σκληρής άσκησης. Γι’ αυτό, αν την εξαντλήσετε και δεν την αναπληρώσετε τρώγοντας, θα καταλήξετε να γίνετε «αργοκίνητο καράβι» με μόνο καύσιμο το λίπος σας.
H πραγματική καλή είδηση όμως είναι ότι όσο περισσότερη πεζοπορία κάνετε, τόσο περισσότερο εξασκείτε το σώμα σας και τόσο πιο αποτελεσματικό γίνεται αυτό στη μετατροπή της ενέργειας. Δεν είστε αναγκασμένοι να σταματάτε τόσο συχνά πια για να πάρετε ανάσα καθώς ανεβαίνετε στην κορφή που έχετε βάλει στόχο, έχετε τη δύναμη να σηκώνετε το σώμα σας όταν χρειάζεται να σκαρφαλώσετε και τα πόδια σας δεν είναι τόσο ανεξέλεγκτα όταν τα πράγματα δυσκολεύουν στις σάρες.
Γι’ αυτό, με λίγα λόγια, η πεζοπορία σάς κάνει γερούς και υγιείς κι αυτό φαίνεται, ενώ δεν έχει καθόλου μειονεκτήματα.
