Τα 40.000 στρέμματα απόλυτης προστασίας στον ορεινό όγκο θα μειωθούν σε 35.000 Οι παρεμβάσεις φαίνεται ότι συνδέονται με πληροφορίες για αγορές μεγάλων ακινήτων στην ευρύτερη περιοχή από ξένους επενδυτές, κυρίως Ρώσους.
Ο ορεινός όγκος του Ολύμπου, ο υψηλότερος στη χώρα και ο δεύτερος στα Βαλκάνια, καταλαμβάνει περίπου 500 τετραγωνικά χιλιόμετρα και έχει σχεδόν κυκλικό σχήμα, με μέση διάμετρο 25 χλμ. και περίμετρο 80 χιλιόμετρα. Περιλαμβάνεται στις σημαντικές για την ορνιθοπανίδα περιοχές της Ευρώπης και το 1981 κηρύχθηκε από την UNESCO «απόθεμα της βιόσφαιρας».
Το διάταγμα του 1938, το πρώτο που αφορά εθνικό δρυμό στη χώρα μας, καλύπτει 238.411 στρέμματα. Η αυθαίρετη δόμηση είναι περιορισμένη, αλλά επιβαρυντικές είναι διάφορες δραστηριότητες, όπως ανάβαση με «γουρούνες» και τζιπ από δασικούς δρόμους ή και εκτός δρόμοων στην αλπική ζώνη, ο υπερβολικός αριθμός επισκεπτών, τα σκουπίδια, ακόμα και πτήσεις με ελικόπτερα.
Με το προτεινόμενο σχέδιο προβλέπονται τρεις ζώνες προστασίας, αντί των δύο που υπάρχουν σήμερα.
Συγκεκριμένα:
* Στην Α’ ζώνη απόλυτης προστασίας, με επιφάνεια που περιορίζεται στα 34.600 στρέμματα, επιτρέπεται μόνον η επιστημονική έρευνα, τα έργα ανάδειξης των αρχαιολογικών ευρημάτων, καθώς και ελαφρές κατασκευές για παρατηρητήρια και ενημερωτικές πινακίδες. Περιλαμβάνει το φυλάκιο «Λιβαδάκι», που λειτουργεί με ευθύνη του φορέα διαχείρισης του εθνικού πάρκου. Στον ίδιο φορέα ανήκουν και τα οχήματα που επιτρέπεται να κυκλοφορούν μέσα στα όρια του πυρήνα.
* Η νέα ζώνη Β’ έχει επιφάνεια 45.900 στρέμματα και προέρχεται από τμήμα του πυρήνα και της σημερινής Β’ ζώνης των περίπου 190.000 στρεμμάτων. Επιτρέπεται η κατασκευή και λειτουργία νέων καταφυγίων, αλλά και η κυκλοφορία οχημάτων, εκτός και αν επιβάλλεται απαγόρευση από τον φορέα διαχείρισης. Στην περιοχή αυτή υπάρχει ήδη οδικό δίκτυο, καθώς επίσης καλλιεργήσιμες εκτάσεις και ζώνες βοσκής που διατηρούνται.
* Στη νέα Γ’ ζώνη εντάσσονται τα υπόλοιπα 155.100 στρέμματα του εθνικού δρυμού. Το όριο αρτιότητας των γηπέδων για την έκδοση οικοδομικής άδειας αυξάνεται στα 10 στρέμματα. Ως μόνη παρέκκλιση διατηρούνται τα 4 στρέμματα, με την προϋπόθεση ότι τα γήπεδα υπήρχαν ως τις 31/3/2011, ημερομηνία εφαρμογής του νόμου για τη βιοποικιλότητα, που προβλέπει ανάλογους όρους δόμησης σε όλες τις περιοχές του δικτύου NATURA.
Με τις νέες αυτές ρυθμίσεις μειώνεται στα 35.000 στρέμματα η ζώνη απόλυτης προστασίας, αφού εξαιρέθηκε η περιοχή γύρω από το καταφύγιο «Σπήλιος Αγαπητός». Στη Β’ ζώνη, που καλύπτει 46.000 στρέμματα, επιτρέπονται μικρές εγκαταστάσεις αναψυχής, ενώ θεσπίζεται και Γ’ ζώνη, επιφάνειας 155.000 στρεμμάτων, που περιλαμβάνει όλες τις εκτός σχεδίου περιοχές των οικισμών. Οι βασικές διατάξεις προβλέπουν:
* Δόμηση, όπου επιτρέπεται, σε γήπεδα 10 στρεμμάτων και διατηρείται παρέκκλιση για τα 4 στρέμματα, εφ’ όσον όμως υπήρχαν στις 31/3/2011, ημέρα ψήφισης του νόμου για τη βιοποικιλότητα. Οι μικρότερες παρεκκλίσεις καταργούνται.
* Απομάκρυνση όλων των παράνομων εγκαταστάσεων μέσα σε δύο χρόνια.
* Απαγόρευση του κυνηγιού και των χημικών σκευασμάτων καταπολέμησης ασθενειών στη βλάστηση.
* Μεταφορά του πεδίου βολής που λειτουργεί κοντά στο Λιτόχωρο.
Όμως οι σκέψεις για τουριστική αξιοποίηση ασύμβατη με το χαρακτήρα του βουνού δε λένε να σταματήσουν. Τελεφερίκ και νέα σαλέ ονειρεύονται ορισμένοι για τον Όλυμπο και τα εισηγούνται στους αρμοδίους, στο πλαίσιο του διαλόγου για το νέο θεσμικό πλαίσιο προστασίας για το «βουνό των Θεών», που ετοίμασε το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Από την άλλη, είναι πιθανόν να τεθεί και θέμα συνταγματικότητας κατά την εξέτασή του στο ΣτΕ, καθώς ο σημερινός πυρήνας (Α’ ζώνη προστασίας) με 40.000 στρέμματα περιορίζεται κατά περίπου 5.000 στρέμματα και χωρίς αντιστάθμισμα. Ως λόγος εξαίρεσης προβάλλεται η λειτουργία του καταφυγίου «Αγαπητού», ενός από τα εννέα που υπάρχουν στο βουνό. Έχει κατασκευαστεί το 1934, αλλά η λειτουργία του δεν επιτρέπεται από το ισχύον διάταγμα προστασίας και έτσι προτείνεται να… μετακομίσει στη Β’ ζώνη.
Πηγή: Ελευθεροτυπία