Για σκεφτείτε λίγο. Ποιο ήταν το πρώτο υλικό που αγοράσατε όταν κάνατε τα πρώτα σας αναρριχητικά βήματα; παπούτσια; σχοινί; μάλλον όχι. Εγώ θυμάμαι ένα καραμπίνερ συνδεδεμένο με οχτάρι κρεμασμένο στο πρώτο μου μποντριέ. Σιγά – σιγά η συλλογή μεγάλωσε μαζεύοντας κάθε πιθανό σχήμα, χρώμα, μέγεθος. Γιατί άραγε τόσες διαφορετικές επιλογές; Ας δούμε γιατί.
Σχήμα: Όχι πολύ πίσω στον χρόνο θυμηθείτε τις επιλογές που είχατε. Τα στάνταρτ καραμπίνερ είχαν οβάλ σχήμα και κάποιες εταιρείες πειραματιζόντουσαν με νέα σχήματα.
Τα οβάλ, έχουν περάσει πια σε δεύτερη μοίρα. Εξακολουθούν όμως να έχουν θέση στο μποντριέ μας. Είναι ότι πρέπει για το κρέμασμα των καρυδιών μας, για τεχνητή αναρρίχηση είναι επίσης must αλλά και δημιουργούν έναν καλό καταβατήρα όταν ανακαλύψουμε για ακόμη μια φορά ότι ξεχάσαμε το οχτάρι μας. Για πιο λόγο όμως, πέρασε σε δεύτερη μοίρα η χρήση τους; Δύο είναι οι λόγοι. Πρώτος και καλύτερος, η μικρότερή του αντοχή σε σχέση με τα σημερινά τα οποία κατανέμουν τις δυνάμεις στον κορμό τους και όχι μόνο στο κυρτό τους τμήμα. Δεύτερος και επίσης σημαντικός είναι το μικρό άνοιγμα της πύλης που επέτρεπαν τα οβάλ. Δοκιμάστε σε μια σπορ διαδρομή να κλιπάρετε το 11άρι σχοινί σας και θα καταλάβετε. Ψάχνοντας για μεγαλύτερες αντοχές, οι εταιρείες ανακάλυψαν τα πλεονεκτήματα του σχήματος D. Τα πλεονεκτήματά του, είναι το εξής ένα: λόγω σχήματος οι δυνάμεις κατανέμονται σε όλο τον κορμό και όχι μόνο στην κύρτωση. Αυτό συνεπάγεται μεγαλύτερη αντοχή. Και το κλασικό D όμως δεν κατόρθωσε να δώσει μεγαλύτερο άνοιγμα στην πύλη απ’ ότι το οβάλ.
Η μεγάλη αλλαγή ήρθε, όταν κάποιος, άνοιξε την γωνία, μεταξύ των δύο πλευρών του καραμπίνερ και δημιούργησε το σημερινό «διευρυμένο» D. Το μεγαλύτερο άνοιγμα πύλης ήταν η μεγάλη αλλαγή. Τα παλιά D έπαιζαν με άνοιγμα μεταξύ 15 και 18 mm. Και πραγματικά τα μειονεκτήματά τους είναι μικρής σημασίας. Εάν χρησιμοποιούνται για κρέμασμα των καρυδιών, τείνουν να μαζεύουν όλα τα συρματόσχοινα μαζί και να μπλέκουν λίγο τη δουλειά μας. Κάτι ακόμη που τους αφαιρεί πόντους, αν και στα μέρη μας δεν είναι τόσο σημαντικό, είναι το γλίστρημα του κυρτού μέρους όταν δεχτεί βάρος στην τεχνητή αναρρίχηση. Αυτή η μικρή κίνηση μπορεί να έχει άσχημες συνέπειες σε κακές τοποθετήσεις ασφαλειών. Για γενική αναρρίχηση και ειδικά για σπορ το διευρυμένο D είναι ο βασιλιάς.
Η βασική παραλλαγή του διευρυμένου D είναι το «αχλάδι» και βρίσκεται μόνο στα καραμπίνερ ασφαλείας. Η μία τους πλευρά είναι ιδιαίτερα φαρδιά για τους παρακάτω λόγους. Για να δέχονται όλων των ειδών τα ασφαλιστήρια όσο φαρδιά και αν τα έκανε ο σχεδιαστής τους. Επίσης πάχυνε έτσι, για να μπορεί να χωρέσει δύο σχοινιά στην περίπτωση που και πάλι ξεχάσατε το «κουβαδάκι» σας. Το «αχλάδι» έχει μόνο ένα μειονέκτημα σε σχέση με τα D, την λίγο μικρότερη αντοχή του. Το καραμπίνερ «αχλάδι» είναι σχεδόν πάντα ασφαλείας, μιας και η χρήση του προορίζεται για ρελέ και ραπέλ. Πολλές φορές αναφέρονται με την ονομασία HMS. Θα μπορούσε να είναι ένα κουίζ, αλλά εμείς σαν καλά παιδιά θα σας δώσουμε την απάντηση: Habl Mastwurf Sicherung ή για τους μη ομιλώντες την γερμανική, ρελέ μισής ψαλιδιάς.
Πύλη: Γυρνώντας και πάλι χρόνια πίσω, θα δείτε ότι τα οβάλ καραμπίνερ είχαν ίσιες, μασίφ πύλες. Και σήμερα θα βρείτε ίσιες πύλες σε όλων των ειδών τα καραμπίνερ. Για γενική χρήση, κανένα πρόβλημα. Σε μεγάλες δυσκολίες όμως, όταν η πτώση είναι κλάσματα δευτερολέπτου μακριά σας και εσείς ίσα που φτάνετε το καραμπίνερ, ζητήστε μια κυρτή πύλη.
Η κυρτή προς τα μέσα πύλη, δέχεται με ευκολία το σχοινί, όταν το τρεμάμενο χέρι σας πασχίζει να πιέσει το σχοινί και να σας σώσει. Αυτή η πύλη έχει τα υπέρ και τα κατά της. Έχει σχεδιαστεί για εύκολη είσοδο του σχοινιού και κάνει πολύ καλά αυτή τη δουλειά. Δεν είναι όμως ότι καλύτερο για χρήση στα γκολό ή στα καρφιά, όπου μάλλον βολεύει η πύλη να μην ανοίξει για κανένα λόγο.
Χρόνος απόσυρσης
Τα καραμπίνερ τα αποσύρουμε βασιζόμενοι περισσότερο στη λειτουργικότητά τους παρά στην ηλικία τους. Εάν η πύλη κλείνει σωστά συνεχίζουμε να το χρησιμοποιούμε. Εάν μένει έστω και ελάχιστα χιλιοστά ανοιχτή η αντοχή του πέφτει δραματικά. Το βγάζετε από τη συλλογή σας άμεσα Το ίδιο κάνετε και για ορατές ρωγμές ή καταστροφή του υλικού από την τριβή με το σχοινί. Μην παίζετε με τη ζωή σας. Δείτε περισσότερα εδώ.
Εάν ρίξετε μια ματιά στα σχήματα που είναι ανάγλυφα στην πλευρά του καραμπίνερ θα δείτε ότι η αντοχή του με ανοιχτή πύλη μειώνεται δραματικά. Στην προσπάθειά τους οι κατασκευαστές να μειώσουν ή εξαφανίσουν το φαινόμενο έκλεψαν ιδέες από τους ιστιοπλόους και δημιούργησαν τις πύλες με την εξωτική ονομασία «wire gate». Έτσι δημιούργησαν ακόμη πιο ελαφριά καραμπίνερς που λόγω σχήματος της πύλης δεν ανοίγουν αυτά τα λίγα χιλιοστά. Μιλώντας για βάρος δε, ένα κλασικό σπορ καραμπίνερ παίζει στα 50 γραμ. ενώ ένα «wire gate» στα 30 γραμ.
Αρκετά καραμπίνερ με κλασική πύλη έρχονται και στην εκδοχή ασφαλείας. Τα καραμπίνερ που χρησιμοποιούνται βέβαια στα ρελέ κλειδώνουν πάντα. Τα ασφαλείας έρχονται σε 2 τύπους. Τα βιδωτά είναι η πιο απλή τους εκδοχή. Εσύ απλά με το χεράκι σου, έχεις να βιδώσεις την πύλη κάτι που πολλοί ξεχνούν να το κάνουν. Η πιο σοφιστικέ εκδοχή είναι το autolock, με σύστημα που ασφαλίζει μόνο του μόλις αφήσουμε την πύλη να κλείσει. Καλή επιλογή για τους αφηρημένους. Όποια και αν είναι η επιλογή σας όμως, όταν ασφαλίζετε ή κάνετε ραπέλ ελέγξτε και ξαναελέγξτε ότι το καραμπίνερ είναι κλειστό.
Εγκυκλοπαιδικά
Τα χρησιμοποιούμε σε κάθε περίπτωση και σε κάθε εποχή. Ας δούμε μερικά ακόμα χρήσιμα στοιχεία γι΄αυτά:
- Τα καραμπίνερ αναρρίχησης κατασκευάζονται από αλουμίνιο 7075 με θερμή επεξεργασία
- Τα βάρη τους ποικίλλουν από 25 έως 50γρμ.
- Καραμπίνερ (σιδερένια) χρησιμοποιούσαν οι στρατιώτες και οι πυσοσβέστες ήδη από τον 19ο αιώνα. Ο πρώτος που τα χρησιμοποίησε στην αναρρίχηση ήταν ο O. Herzog to 1911.
- Ο πρώτος που κατασκεύασε αλουμινένιο καραμπίνερ ήταν ο γάλλος P. Allain το 1950. Τα καραμπίνερ του ήταν σχήματος D και είχαν αντοχή ενός τόνου (κατά μήκος). Ο Allain ήταν ο πρώτος που κατασκεύασε και καραμπίνερ ασφαλείας με βιδωτή πύλη.
- Ο Αμερικάνος R. Bedayn στις αρχές της δεκαετίας του 50, είναι ο πρώτος που κατασκευάζει καραμπίνερ με το κράμμα αλουμινίου από το οποίο κατασκευάζονται και σήμερα: 7075 Τ6.
- Η UIIA (Διεθνής ορειβατική ομοσπονδία) τη δεκαετία του 60, αναπτύσσει συστήματα πιστοποίησης των αναρριχητικών υλικών, μεταξύ αυτών και των καραμπίνερ. Η εφαρμογή τους γίνεται καθολική.
- Με την άνοδο της sport αναρρίχησης, βελτιώνεται το σχήμα D, σε ασύμμετρο D.
- To 1995 η Black Diamond παρουσιάζει το πρώτο καραμπίνερ με συρμάτινη πύλη.
- Όλες οι εταιρείες έχουν πατεντάρει τις κατασκευαστικές ιδιοτροπίες των καραμπίνερ τους (σχήμα, κλείδωμα, πύλες, διατομές κλπ.). Όλες κάνουν την ίδια δουλειά.
