Το άρθρο αυτό του Σωτήρη Καράμπαμπα, δημοσιεύτηκε στο ΑΝΕΒΑΙΝΟΝΤΑΣ Νο1/ άνοιξη 98 και ήταν αποτέλεσμα πολλών συζητήσεων και αναζητήσεων μιας γενιάς νέων αναρριχητών και ορειβατών, που επηρεασμένη από τις διεθνείς τάσεις του χειμερινού σκαρφαλώματος, ανακάλυπταν, εκεί στα μέσα της δεκαετίας του 90, τις νέες δυνατότητες που τους έδιναν τα ελληνικά βουνά. Διαδρομές που το καλοκαίρι ήταν αδιάφορες, όταν ντύνονταν τη χειμερινή φορεσιά τους μεταβάλλονταν σε κάτι άλλο, νέο και πολύ συναρπαστικό.

Εμβληματικό παράδειγμα είναι η διαδρομή «Χ. Παπαδόπουλος – Γ. Κούρτης – Γ. Χλωροκώστας – Γ. Στεργιόπουλος – Γ. Μπονάνος, 1978», δυσκολίας TD- , στου Γκιώνη το Πλάι στα Βαρδούσια. Μια διαδρομή που έμενε άσημη, με μόλις δυο επαναλήψεις σε 20 χρόνια, γνώρισε την πρώτη της χειμερινή επανάληψη το 1998 (8/1) από τους Χ. Μπελογιάννη – Δ. Μπουραζάνη και Ν. Χατζή. Οι τρεις αναρριχητές της έδωσαν το όνομα Paranoid Androids, όχι γιατί αγνοούσαν ότι επανέλαβαν μια διαδρομή ήδη ανοιγμένη, αλλά γιατί αυτό που σκαρφάλωσαν δεν είχε καμία σχέση με μια κλασική (για τα τότε δεδομένα) χειμερινή επανάληψη. Ήταν κάτι ολοκληρωτικά νέο. Οι ατελείωτες συζητήσεις που προκάλεσε το άνοιγμά της, η μεγάλη εντύπωση που έκανε στην αναρριχητική κοινότητα (κάτι στο οποίο βοήθησαν και οι φωτό που τράβηξαν και έγιναν εξώφυλλο στο περιοδικό «Κορφές»), αλλά και η ανάγκη να βρεθεί ένας τρόπος βαθμολόγησης που να ανταποκρίνεται σε αυτό το ολοκληρωτικά νέο στιλ χειμερινού σκαρφαλώματος, είχαν σα καρπό μια νέα κλίμακα βαθμολόγησης, η οποία παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο παρακάτω άρθρο και έκτοτε καθιερώθηκε (με μια μικρή προσθήκη για την ποιότητα πάγου: R. Πολύ λεπτός πάγος, X – Εύθραυστος πάγος με κίνδυνο κατάρρευσης).

Πιστεύουμε ότι έχει την ιστορική σημασία του, γι’ αυτό το δημοσιεύουμε εδώ.

tou gionh to plai. anevenontas.gr
Του Γκιώνη το Πλάι. φωτο: Μ. Ζέρβας

Χειμερινές διαδρομές

Κάτι νέο γεννιέται

Τα τελευταία χρόνια, μια μεγάλη μερίδα ορειβατών έχει αρχίσει να ασχολείται πιο συστηματικά με τη χειμερινή αναρρίχηση στην Ελλάδα. Παλιότερα υπήρχε η τάση για επανάληψη των διαδρομών βράχου, απλώς το χειμώνα, μέσα στις «σωστές» ημερομηνίες. Έτσι ο αναρριχητής περίμενε μια ξερή περίοδο που τα χιόνια στα βράχια θα ήταν όσο το δυνατόν λιγότερα, για να μπορέσει να επαναλάβει τη διαδρομή που ήθελε. Οι καθαρά χειμερινές διαδρομές περιοριζόντουσαν σε απλά λούκια χιονιού, που συνήθως δε ξεπέρναγαν τις 50ο – 55ο και που σπάνια είχαν κάποιο – συνήθως εύκολο – βράχινο πέρασμα.

Διαβάστε ακόμα:  Στα Βαρδούσια η 80η Πανελλήνια Ορειβατική Συνάντηση

Συγχρόνως η βαθμολογία για τα λούκια αυτά είναι πολύ ασαφής αλλά και πολλές φορές υπερβολική. Τώρα όμως ο ορειβάτης ψάχνει κάτι παραπάνω. Τη λεπτή γραμμή πάγου, το δύσκολο μικτό, γραμμές που το καλοκαίρι δε λένε τίποτα, τώρα αποκτούν τον χειμώνα άλλη αξία. Όμως μαζί μ’ αυτά, άρχισε να γίνεται φανερή σε όσους ασχολούνται με το χειμερινό βουνό, η ανάγκη μιας σαφέστερης και πιο αντικειμενικής βαθμολόγησης για τις χειμερινές αυτές διαδρομές στα ελληνικά βουνά, πάγου ή βράχου. Η απλή αναφορά σε κάποιες μοίρες ή στο πιο δύσκολο βράχινο πέρασμα, συνήθως δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, ενώ απουσιάζει το κριτήριο της σοβαρότητας. Έτσι υπάρχει το φαινόμενο να παρουσιάζονται διαδρομές τελείως διαφορετικές μεταξύ τους, σαν κοινής δυσκολίας, όπως Λούκι Μύτικα 45ο με τις Πόρτες του Κόρακα 45ο.

Το παρακάνω σύστημα βαθμολόγησης προτείνεται για να συγκεκριμενοποιήσει τα πράγματα και αφορά διαδρομές χειμερινές ή καλοκαιρινές (βράχου), που με χειμερινές όμως συνθήκες αλλάζουν τελείως χαρακτήρα. Δεν αφορά διαδρομές βράχου που ακόμα και χειμώνα δεν επηρεάζονται σημαντικά από αυτές (Πλάκα Γκιώνας).

Η μέθοδος βαθμολόγησης βασίζεται στο Γαλλοκαναδικό σύστημα το οποίο αποτελείται από τις εξής παραμέτρους:

  1. Η πρώτη, που συμβολίζεται μ’ ένα λατινικό νούμερο από το I έως το V με την ευχέρεια προσθήκης ενός + και δείχνει τη γενική σοβαρότητα της διαδρομής, όπως: απομόνωση, υψομετρική διαφορά δυσκολία πρόσβασης – κατάβασης, αντικειμενικοί κίνδυνοι, συνεχόμενη δυσκολία, ανεπαρκής ασφάλιση κλπ.
  2. Η δεύτερη συμβολίζεται με ένα αραβικό νούμερο από το 1 έως το 5, με τη δυνατότητα προσθήκης ενός + και δείχνει τη δυσκολία σε χιόνι ή πάγο.

Επειδή όμως στην Ελλάδα οι δύσκολες χειμερινές διαδρομές συμπεριλαμβάνουν και τμήματα βράχου, προτείνουμε και ένα τρίτο συμβολισμό που να δείχνει τη δυσκολία μικτού – βράχινου περάσματος, το Μ (από Μικτό). Αυτό αναπτύσσεται από το Μ1 έως το Μ5, με τη δυνατότητα προσθήκης και εδώ ενός +.

Ας τα δούμε αναλυτικότερα:

ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑ

  1. Εύκολες αναβάσεις σε κορυφές κάτω από 45ο. Π.χ Λούκι Δίρφυς.
  2. Πλαγιές και λούκια χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα επιστροφής, σε σχετικά πολυσύχναστα μέρη, χωρίς αντικειμενικές δυσκολίες, με δυνατότητα ασφάλισης, π.χ. Κεντρικό Σκόρδων, Florian, Β.Δ. λούκι Αστράκας.
  3. Διαδρομές με μεγάλη υψομετρική διαφορά, που χρειάζονται κάποια προσοχή στην επιστροφή, κάπως πιο απομονωμένες ή με συνεχόμενη δυσκολία και δύσκολη ασφάλιση, με μικρό όμως ποσοστό αντικειμενικών κινδύνων π.χ. Κορρέ – Χ’’βαρσάνη στα Σκόρδα Μουσουνίτσας.
  4. Διαδρομές μεγάλης υψομετρικής διαφοράς, συνήθως σε απομονωμένες περιοχές, εκτεθειμένες σε αντικειμενικούς κινδύνους, με δύσκολη ασφάλιση και πιθανά δύσκολη επιστροφή που χρειάζεται μια σχεδόν ημέρα για την επανάληψη τους, πχ. κεντρικό πιλιέ Νεραϊδοραχης.
  5. Τα ίδια με τα παραπάνω, αλλά με διανυκτέρευση στην ορθοπλαγιά.
Διαβάστε ακόμα:  Σοβαρό ατύχημα σε αναρριχητική πίστα!

 

ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΣΕ ΧΙΟΝΙ ΚΑΙ ΠΑΓΟ

  1. Κλίσεις έως 45ο.
  2. Κλίσεις από 45 έως 60ο.
  3. Κλίσεις από 60 έως 80ο.
  4. Κλίσεις από 80 έως 90ο.
  5. κλίσεις πάνω από 90ο.

Το + προστίθεται στην παραπάνω κλίμακα, για να χαρακτηρίσει μια χειμερινή διαδρομή που περιέχει και τμήματα πιο κάθετα από τη μέση κλίση. Αυτό είναι απαραίτητο για να μη παρατηρείται το φαινόμενο μια σχοινιά π.χ 50μ. μέσης κλίσης 45ο και με ένα πέρασμα 4μ. 65ο να αλλάξει κλίμακα και από 2 να γίνεται 3.

 

ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΣΕ ΜΙΚΤΟ ΠΕΔΙΟ

Μ1. Βράχος έως II.

Μ2. Βράχος έως IV.

M3. Βράχος έως V.

M4. Βράχος έως VI.

M5. Βράχος έως VII.

Η αντιστοιχία του Μ με τη βαθμολογία βράχου, είναι ανάλογη της προσπάθειας που καταβάλλει ο αναρριχητής για να σκαρφαλώσει την αντίστοιχη δυσκολία βράχου. Π.χ. αν ένας αναρριχητής επιχειρήσει ένα πέρασμα που το καλοκαίρι είναι V και το βρει πασπαλισμένο με χιόνι, τις σχισμές γεμάτες πάγο κλπ. η προσπάθεια που θα καταβάλλει (φορώντας πιολέ – κραμπόν), να είναι ισοδύναμη με την προσπάθεια που θα κατέβαλλε για ένα καλοκαιρινό VI ή και VII. Οπότε το πέρασμα θα δοθεί M4 ή Μ5.

Και σε αυτή την κλίμακα υπάρχει η προσθήκη ενός +  για να διαφοροποιεί διαδρομές που βρίσκονται στην ίδια κλίμακα αλλά έχουν μικρές διαφορές στη δυσκολία.

Παρακάτω αναφέρουμε 10 διαδρομές – παραδείγματα που μπορούν να αποτελέσουν στο μέλλον σημείο αναφοράς για σύγκριση της νέας προτεινόμενης κλίμακας:

  1. Κεντρικό Σκόρδων Πιτιμάλικου, II+, 2, –
  2. Florian (Γεροντόβραχος), II, 2+, M1+
  3. E.T. (Σκόρδα Πιτιμάλικου), II+, 2, Μ1+
  4. Λούκι Δημοκρατίας, III, 2, –
  5. Λούκι Μύτικα (Ανατολικό), III, 1, –
  6. Stolishnaya, II, 3, M2+
  7. Επαγγελματίες, III, 3, M3
  8. Κεντρικό Σκόρδων Μουσουνίτσας (Κορρέ – Χ’’βαρσάνη), III+, 2+(4+), M3
  9. Κρεμ Καραμελέ, III+, 3+. M3
  10. Μακρυνάρι, IV, 3+
SHARE
Miltos Zervas
Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1964. Μικρός κοίταζα την Πάρνηθα από το πατρικό μου με τις ώρες. Ήταν για μένα ένας άγνωστος μαγικός κόσμος που άφηνε ελεύθερη τη φαντασία μου. Πεζοπορώ, ορειβατώ, σκαρφαλώνω και φωτογραφίζω στα βουνά από το 1984 και άρχισα να αρθρογραφώ σε ανάλογα περιοδικά από το 1990. Η αγάπη μου για το βουνό με έκανε το 1998 να εκδώσω το περιοδικό ΑΝΕΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ (1998 – 2015), ενώ από το 2006 έως το 2010 πρόσθεσα και το περιοδικό ΠΟΔΗΛΑΤΗΣ. Έχω γράψει πεζοπορικούς οδηγούς για την Πάρνηθα, τον Όλυμπο, τον Παρνασσό, τα Βαρδούσια κ.α.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΝΤΑΚΤΗ