Με το ξέσπασμα του Α ‘Παγκοσμίου Πολέμου, η αναρριχητική και ορειβατική δράση μοιραία γνώρισαν μεγάλη ύφεση. Οι Άλπεις έγιναν ένα πεδίο σύγκρουσης, που άφηνε πολύ λίγα περιθώρια για ορειβατικές περιπέτειες. Όμως οι ανάγκες των εμπόλεμων σε εργατικά χέρια (αφού οι άνδρες σφαγιάζονταν κατά εκατομμύρια στα πεδία των μαχών), άλλαξαν την καθημερινότητα των γυναικών, που από νοικοκυρές και μανάδες, τώρα μπήκαν στην παραγωγή αναλαμβάνοντας εργασίες που κάποτε ήταν αποκλειστικά ανδρικές.
Μετά το τέλος του πολέμου, οι γυναίκες ήταν πλέον απρόθυμες να γυρίσουν στην πρότερη κατάσταση, δηλαδή μέσα στο σπίτι. Αφού αποδείχθηκε ότι ήταν σε θέση να ασκούν επαγγέλματα ακατάλληλα κάποτε για αυτές, οι γυναίκες ήταν έτοιμες να κάνουν μεγάλες αλλαγές σε πολλές πτυχές της ζωής τους. Αυτό το απελευθερωτικό πνεύμα μεταφέρεται και στον κόσμο αναρρίχησης με την εμφάνιση όχι μόνο αναρριχητριών, αλλά και αποκλειστικά γυναικείων σχοινοσυντροφιών και ομάδων.
Ενώ ο 19ο αιώνας ήταν μια περίοδος εξερεύνησης και ρομαντισμού στα βουνά, που προσέλκυε την ανδροκρατούμενη ελίτ της κοινωνίας (και η ορειβατική λογοτεχνία απηχούσε αυτήν την προσέγγιση), ο μεσοπόλεμος άλλαξε αυτήν την κατάσταση. Τώρα πλέον και η μεγάλη μάζα των εργαζομένων είχε την ευκαιρία να συμμετέχει στον αθλητισμό και ειδικότερα σε δραστηριότητες όπως η ορειβασία και η αναρρίχηση. Η ορειβατική λογοτεχνία έχασε αυτό το ρομαντικό και ποιητικό στυλ της και οι περιγραφές έγιναν πιο πρακτικές και απλούστερες. Όλες οι κορυφές των Άλπεων είχαν πλέον «κατακτηθεί» και οι ορειβάτες πλέον έψαχναν για πιο τεχνικές και δύσκολες αναβάσεις που έσπρωχναν συνεχώς τα τεχνικά, σωματικά και ψυχικά τους όρια. Η Χρυσή Εποχή της ορειβασίας είχε πλέον περάσει.
Πολύ λίγη προσοχή και δημοσιότητα δόθηκε στην γυναικεία ορειβατική δραστηριότητα αυτής της εποχής, ενώ ήταν σπάνιο γυναίκες να δημοσιεύσουν άρθρα ή πολύ περισσότερο να γράψουν βιβλία που να ιστορούν τις εμπειρίες τους. Οι περισσότερες γυναίκες απλώς ακολουθούσαν στο σχοινί τους «δυνατότερους» και «ικανότερους» άνδρες και η κοινωνία άρχισε να αποδέχεται αυτό το δικαίωμα, αλλά μέχρι εκεί. Οι γυναίκες δεν μπορούσαν «να πάνε μπροστά». Όμως υπήρξαν και εξαιρέσεις.
Η Emily Kelly, που ήταν ιδρυτής μιας αναρριχητικής ομάδας γυναικών, του The Pinnacle Club, σημείωνε: «όπως και σε άλλα μονοπάτια της ζωής, οι γυναίκες ήθελαν να βρουν το δικό τους βηματισμό: ήταν πολύ θαυμάσιο για ορισμένες γυναίκες να είναι πάντα σε θέση να δανειστούν δεκανίκια από έναν άνδρα, αλλά είναι ακόμα καλύτερο να ανακαλύψουμε τις δυνατότητές μας και να σκαρφαλώνουμε τόσο καλά όπως ένας άνδρας».
Η αμερικανίδα Miriam O’Brien Underhill ήταν μια πρωτοπόρος της γυναικείας αναρρίχησης. Υπερασπιζόταν με πάθος την υπόθεση των γυναικείων σχοινοσυντροφιών υποστηρίζοντας ότι μια γυναίκα δεν μπορεί να ξέρει τι είναι πραγματικά σε θέση να πετύχει, αν δε σκαρφαλώσει μια διαδρομή χωρίς οδηγό ή οποιοδήποτε άλλο άνδρα στο σχοινί. Απτόητη από τις ανδρικές αποδοκιμασίες και το στερεότυπο που θεωρούσε ότι μια γυναίκα ανεξαρτήτως των ικανοτήτων της πάντα ήταν ο «αδύναμος κρίκος», πραγματοποίησε μια σειρά από εντυπωσιακές αναβάσεις με γυναίκες σχοινοσυντρόφους.
Έγραψε το 1956 στο βιβλίο της «Give me the Hills»: “πολύ νωρίς κατάλαβα ότι το άτομο που ανεβαίνει πάντα πίσω από ένα καλό επικεφαλής (επαγγελματία ή ερασιτέχνη) … δεν μπορεί ποτέ να μάθει πραγματικά ορειβασία και σε κάθε περίπτωση απολαμβάνει μόνο ένα μέρος από τις ποικίλες απολαύσεις και τις ανταμοιβές της αναρρίχησης” (σ.σ. ένα γενικότερα χρήσιμο συμπέρασμα). Τον Αύγουστο του 1929, η Underhill και η σχοινοσύντροφός της Alice Damesme έκαναν την πρώτη αποκλειστικά γυναικεία ανάβαση της Grepon, μιας φημισμένης βελόνας των Άλπεων. Η επιτυχία τους ήταν μια πρόκληση αφού οι δύο γυναίκες όχι μόνο τα κατάφεραν, αλλά προσπέρασαν και μια ανδρική σχοινοσυντροφιά. Μετά την άνοδό τους, ο γάλλος ορειβάτης Etienne Bruhl δήλωσε: «Η Grepon έχει σβήσει… Τώρα που έχει γίνει από δύο γυναίκες, κανείς άνδρας που σέβεται τον εαυτό του δεν θα την επαναλάβει.». Η δήλωση του Bruhl αντανακλά την αντίληψη ότι παρά την πρόοδο που οι γυναίκες έκαναν και την αριθμητική αύξηση των γυναικών στα βουνά, αυτές δε μπορούσαν να θεωρηθούν ορειβάτες. Το Alpine journal παρ΄ ότι αναγνώρισε την ανάβαση τους την αντιμετώπισε ως μια «ανωμαλία», σχολιάζοντας: «λίγες κυρίες, ακόμη και σε αυτές τις μέρες είναι σε θέση να ορειβατούν ασυνόδευτες».
Από τότε έχουν περάσει αρκετές δεκαετίες και η θέση της γυναίκας στο βουνό και γενικότερα στην κοινωνία, έχει αλλάξει. Ή μήπως όχι;
Ας θυμηθούμε την περίφημη Alison Hargreaves που πέθανε στο Κ2 το 95 και τη συζήτηση που άνοιξε, για το αν μια γυναίκα / μητέρα έχει δικαίωμα να ρισκάρει στο βουνό τη ζωή της. Μια συζήτηση που δεν άνοιξε ποτέ για κανένα άνδρα ορειβάτη που άφησε πίσω του ορφανά.
