Δεν είναι πλέον μελλοντολογία, ούτε κάτι για το οποίο χρειάζονται ειδικές γνώσεις για να γίνει αντιληπτό: η κλιματική αλλαγή αλλάζει με επιταχυνόμενους ρυθμούς τη ζωή μας, φυσικά προς το χειρότερο. Και εμείς οι ορειβάτες είμαστε από αυτούς που το βιώνουμε άμεσα λόγω της επαφής μας με το φυσικό περιβάλλον. Πολλές φορές επώδυνα.
Σε όλες τις Άλπεις, από τις Μεσογειακές μέχρι τις Αυστριακές, οι λιθοπτώσεις αυξάνονται και μαζί με αυτές αυξάνονται και οι ορειβάτες που πέφτουν θύματα τους.
Σε μια πρόσφατη συνέντευξη του, ο Ludovic Ravanel, οδηγός βουνού στο Chamonix και γεωλόγος, αναφέρει ότι αυτό το έχουν παρατηρήσει όλοι οι Οδηγοί Βουνού. «Μετράμε πλέον αρκετές δεκάδες λιθοπτώσεων το χρόνο. Λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας, η απόψυξη των πετρωμάτων φτάνει όλο και βαθύτερα, με αποτέλεσμα να αποσταθεροποιούνται όλο και μεγαλύτερα κομμάτια βράχου και να δημιουργούνται όλο και περισσότερες λιθοπτώσεις».
Για τον Ludovic Ravanel το φετινό κύμα επίμονου καύσωνα, όπως και τα προηγούμενα των τελευταίων 15 χρόνων (το 2003 και το 2015), «αυξάνουν τους φυσικούς κινδύνους, όπως παρατηρούμε στη διαδρομή του Gouter».
Η διαδρομή του Gouter είναι μια κλασική διαδρομή για να ανέβει κάποιος στο Mt Blanc και από το 1990 έως το 2017, έχουν γίνει 347 ατυχήματα στο πέρασμα του ομώνυμου λουκιού (που είναι κομμάτι της κλασικής ανάβασης), από τα οποία προκλήθηκαν 102 θάνατοι και 230 τραυματισμοί.
Και τα λόγια του Ludovic Ravanel επιβεβαιώθηκαν πλήρως: μόλις πριν λίγες ημέρες η νομαρχία και η δημαρχία της περιοχής του Mt Blanc προειδοποίησαν τους ορειβάτες για τον αυξανόμενο κίνδυνο από λιθοππτώσεις στην κλασική ανάβαση του Mt Blanc από το Gouter, που «οφείλεται στο κύμα ξηρασίας και καύσωνα των τελευταίων εβδομάδων…Συνιστούμε στους ορειβάτες, που θέλουν να αναρριχηθούν στην κορυφή του Mont Blanc από αυτή τη διαδρομή, να αναβάλουν την ανάβαση τους, είτε συνοδεύονται από Οδηγό Βουνού είτε το επιχειρούν μόνοι», ενώ επιφυλάσσονται για «όλα τα αναγκαία μέτρα για τη διατήρηση της ασφάλειας των ορειβατών και σύμφωνα με την εξέλιξη της κατάστασης». Ήδη οι Οδηγοί Βουνού και οι ντόπιες εταιρείες, έχουν αναβάλλει μέχρι νεωτέρας κάθε ανάβαση από αυτή τη διαδρομή.
Αλλά και πέρα από το Mt Blanc, παντού στις Άλπεις οι λιθοπτώσεις γίνονται όλο και συχνότερες, όλο και μεγαλύτερες. Χρειάστηκε να επέμβει η PGHM (διάσωση ψηλού βουνού), για να κατεβάσουν έναν Οδηγό με τον πελάτη του τραυματισμένους σοβαρά, ενώ στα Ecrins πέρσι, καταφύγιο έκλεισε προκειμένου να επισκευαστούν οι ζημιές από τους τεράστιους βράχους που το χτύπησαν. Τελευταίο θύμα, ένα από τα διευθυντικά στελέχη της Simond, ο Olivier Bonnet, που σκοτώθηκε στο Δόντι του Γίγαντα (4013μ.), από πέτρα.
Είναι κάτι παραπάνω από προφανές, πως όσοι σκοπεύετε να κινηθείτε σε παρόμοια πεδία τις επόμενες εβδομάδες, θα πρέπει να συμβουλεύεστε τα τοπικά γραφεία των Οδηγών για τις συνθήκες που επικρατούν στις διαδρομές που θέλετε να επαναλάβετε.
Λούκι του Gouter
Σύμφωνα με καταγραφές στο τρίμηνο Ιουνίου – Σεπτεμβρίου 2011:
- Περίπου 17000 ορειβάτες το διασχίζουν σε κάθε σεζόν (7500 ανεβαίνοντας, 9500 κατεβαίνοντας).
- 76% των ορειβατών το περνάνε μεταξύ 9 το πρωί και 2 το μεσημέρι και το 40% μεταξύ 12 και 1 το μεσημέρι (ένα άτομο ανά 105 δευτερόλεπτα).
- 754 λιθοπτώσεις (33%) ήταν μοναχικές πέτρες.
- 104 (19%), μέχρι 4 πέτρες.
- 363 (48%), με περισσότερες από 5 πέτρες.
- 75% παρατηρούνται μεταξύ 10 το πρωί και 4:30 το απόγευμα
- 34% μεταξύ 11 το πρωί και 1 το μεσημέρι
- Μεταξύ 11 με 11:30 πέφτει μια πέτρα κάθε 17 λεπτά.
- Η χιονοκάλυψη δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο.
- Οι αρνητικές θερμοκρασίες και η υγρασία δεν ευνοούν τις λιθοπτώσεις.
- Οι ξερές μέρες (με κάτω του 50% υγρασία) συντείνουν στο φαινόμενο.
- Περιέργως οι υψηλές θερμοκρασίες δε αποδείχτηκε ότι το ευνοούν άμεσα.
Στο ίδιο διάστημα καταγράφηκαν:
- 363 ορειβάτες (6% του συνόλου) που αντιμετώπισαν κίνδυνο, από τους οποίους το 15-40%, τις πιο επικίνδυνες 5 ημέρες των καταγραφών.
Πηγή: Petzl fountation