Το οδήγημα της διαδρομής (επικεφαλής) είναι η πεμπτουσία στην αναρρίχηση, αφού σε βάζει να σκεφτείς για να βρεις λύσεις. Επικεφαλής στην αναρρίχηση σημαίνει να είστε ο πρώτος που ανεβαίνει στο βράχο, που φέρει πάνω του το σχοινί, το οποίο κρατά ο σχοινοσύντροφος σας στο έδαφος.
Σκαρφαλώνετε μια σχοινιά, μια απόσταση που δεν ξεπερνά το μήκος ενός σχοινιού το πολύ 60 μέτρων και κατά διαστήματα περνάτε το σχοινί σε ασφάλειες (πλακέτες, καρύδια ή φρεντς), περιορίζοντας το μήκος ενδεχόμενης πτώσης σας. Το να μάθετε πώς να σκαρφαλώνετε επικεφαλής στην αναρρίχηση, ιδιαίτερα παραδοσιακές διαδρομές είναι, μαζί με το ραπέλ, το πιο επικίνδυνο στάδιο για ένα νέο αναρριχητή.
ΠΩΣ ΝΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕΤΕ
O ευκολότερος τρόπος για να ξεκινήσετε είναι να σκαρφαλώνετε αθλητικές διαδρομές, οι οποίες έχουν μόνιμες ασφάλειες, αν και πολλοί αναρριχητές μαθαίνουν σε παραδοσιακές διαδρομές. Πριν ξεκινήσετε, βεβαιωθείτε ότι έχετε επαρκείς γνώσεις πώς να δένετε κόμπους, να χειρίζεστε τα σχοινιά, να ασφαλίζετε, να κάνετε ραπέλ και να κατασκευάζετε κι εξοπλίζετε ρελέ κατά την ανάβαση και ρελέ για ραπέλ. Ξεκινήστε με διαδρομές που αισθάνεστε σίγουροι ότι μπορείτε να τις κάνετε, διαδρομές δύο (ή περισσότερους) βαθμούς χαμηλότερα από τις διαδρομές που μπορείτε να σκαρφαλώσετε ως δεύτεροι. Πολλοί επιλέγουν διαδρομές που έχουν σκαρφαλώσει δεύτεροι ή top rope χωρίς να πέσουν. Να έχετε κατά νου, ωστόσο, ότι μόνο και μόνο επειδή σκαρφαλώσατε μια διαδρομή άψογα top rope δε σημαίνει ότι μπορείτε να την οδηγήσετε με την ίδια χάρη – αν την καταφέρετε. Στις πλακετωμένες διαδρομές η γραμμή σας είναι καθαρή και οι ασφάλειες έτοιμες. Kαθήκον σας είναι απλώς να κοιτάτε προσεκτικά το βράχο και να… ενώνετε τις κουκίδες. Θα χρειαστεί να συντονίσετε τη μυϊκή σας δύναμη για να κάνετε τις κινήσεις και ν’ αντέχετε αρκετά ώστε να κλιπάρετε σετάκι και σχοινί σε κάθε πλακέτα. Από το έδαφος ακόμα, μετρήστε τον αριθμό των ασφαλειών κι αρματωθείτε με ισάριθμα σετάκια, συν τουλάχιστον δύο για το ρελέ κι ένα-δυο έξτρα σε περίπτωση που κάνετε λάθος εκτίμηση. Αν η διαδρομή δεν έχει ευθεία πορεία, έχετε πάνω σας μερικά πιο μακριά σετάκια για την περίπτωση που θα χρειαστεί να μειώσετε τις τριβές του σχοινιού. Όταν οι πλακέτες δείχνουν να βρίσκονται μακριά ή οι κινήσεις της διαδρομής μοιάζουν πραγματικά δύσκολες, να θυμάστε ότι οι πλακέτες τοποθετούνται συνήθως κάτω ακριβώς από τις δυσκολότερες κινήσεις κι ότι τα runout είναι συχνά σε πιο εύκολα κομμάτια. Επίσης, τα πιασίματα κοντά στις ασφάλειες είναι συνήθως πολύ καλά: αν δεν ήταν, δε θα μπορούσατε ν’ αφήνετε χέρι για να περνάτε σετάκι και σχοινί στις ασφάλειες. Όσο για τις παραδοσιακές διαδρομές, πριν ακόμα σκεφτείτε έστω να τις δοκιμάσετε επικεφαλής, μάθετε καλά πώς να τοποθετείτε φυσικές ασφάλειες και να φτιάχνετε ρελέ. Εξασκηθείτε σκαρφαλώνοντας δεύτερος πάρα πολλές παραδοσιακές διαδρομές. Αντί να τραβάτε απότομα τις ασφάλειες για να βγουν, εξετάστε τον τρόπο τοποθέτησής τους. Παρατηρήστε επίσης πόσο συχνά βάζει ασφάλειες ο σχοινοσύντροφός σας, καθώς και πού και πώς κατασκευάζει ρελέ. Πριν βάλετε φυσικές ασφάλειες πάνω σε διαδρομή, περιφερθείτε στη βάση μιας ορθοπλαγιάς κι εξασκηθείτε στην τοποθέτηση κάθε είδους ασφάλειας, από καρύδια μέχρι φρεντς, κάθε μεγέθους. Ρωτήστε έναν εκπαιδευτή ή κάποιον που εμπιστεύεστε να σας πει ποιες από αυτές είναι ασφαλείς. Όταν νιώσετε ότι μπορείτε να τοποθετήσετε και να κρίνετε σωστά ασφάλειες, εξασκηθείτε στο συνδυασμό ασφαλειών για τη δημιουργία ρελέ.
H κατασκευή στέρεων ρελέ είναι ίσως το πιο σημαντικό καθήκον του επικεφαλής. O σχοινοσύντροφός σας δεν πρέπει ποτέ να σκαρφαλώνει μια σχοινιά δεύτερος χωρίς απόλυτη ασφάλεια. Ποτέ μη φτιάχνετε πρόχειρα ρελέ, ακόμα και σε εύκολο πεδίο στο τέρμα μιας διαδρομής πολλών σχοινιών. Τα ρελέ είναι το παν. Κατασκευάζετε πάντα άριστα, ασφαλή ρελέ με τρεις ή περισσότερες καλές ασφάλειες. Αν δεν μπορείτε να βρείτε σημείο για καλό ρελέ εκεί που βρίσκεστε, καταρριχηθείτε ως το τελευταίο καλό σημείο ή τραβερσάρετε π.χ. σ’ ένα δέντρο. Ακόμα κι αν πιστεύετε ότι η σχοινιά που μόλις οδηγήσατε ήταν γελοία, ο δεύτερος θα μπορούσε παρ’ όλα αυτά να γλιστρήσει ή να σπάσει ένα πιάσιμο. Ή μπορεί να πέσει σκαρφαλώνοντας επικεφαλής την επόμενη σχοινιά. Αν σκαρφαλώνετε μια διαδρομή που δεν έχετε κάνει, συμβουλευτείτε έναν οδηγό του πεδίου ή ρωτήστε τους φίλους σας ή ντόπιους αναρριχητές. Να θυμάστε ότι οι εκτιμήσεις μπορεί να ποικίλλουν κι ότι τα σκίτσα διαδρομών δεν καλύπτουν τις δυνατότητες τοποθέτησης ασφαλειών. Ούτε οι περιγραφές των έντυπων οδηγών περιγράφουν πάντα την ασφάλιση των διαδρομών. Για τους περισσότερους ανθρώπους, ο φόβος της πτώσης ή του τραυματισμού είναι ανασταλτικός, αν και οδηγεί επίσης σε μεγάλη συγκέντρωση και τοποθέτηση καλών ασφαλειών. Δώστε στον εαυτό σας αρκετές πιθανότητες: «γαζώστε» τη διαδρομή (δηλαδή, τοποθετήστε πάρα πολλές ασφάλειες) αν αυτό σας ηρεμεί.
