Μετά τις αντιδράσεις που δημιουργήθηκαν, με την δημοσίευση στο anevenontas.gr την Κυριακή, του σχεδίου Υπουργικής απόφασης για εισιτήριο στον Όλυμπο, χθες Πέμπτη, ο Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ. εξέδωσε ανακοίνωση που επιβεβαιώνει την πρόθεση για εισιτήριο στον Ε.Δ. Ολύμπου, αλλά όχι …τώρα!
Ο Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ. (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής) με μια σύντομη ανακοίνωση του βάζει τα πράγματα στην πραγματική τους διάσταση:
Βεβαιώνει ότι ήδη από το Δεκέμβριο του 20 ξεκίνησε η διαδικασία σύνταξης σχετικής μελέτης για επιβολή εισιτηρίου και τώρα τα αποτελέσματα της (δηλαδή το σχέδια ΚΥΑ) είναι σε κατάσταση διαβούλευσης με το Φορέα Ε.Δ. Ολύμπου και τους τοπικούς φορείς, η οποία εξελίσσεται (και το επιβεβαιώνει με ανακοίνωση του και ο Φο.Δ.Ε.Δ.Ο).
Χαρακτηρίζει το προσχέδιο αυτό «μη ώριμο» και σημειώνει ότι δεν έχει πάρει την τελική του μορφή.
Δηλώνει ότι θα συνεχίσει να εισηγείται και να υποστηρίζει δράσεις και έργα για την προστασία και την ανάδειξη της Ελληνικής Φύσης, όπως για παράδειγμα τη χρηματοδότηση της κατάρτισης του φακέλου της υποψηφιότητας της ευρύτερης περιοχής του Ολύμπου στον Κατάλογο με τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Και τέλος υπερασπίζεται τη λογική της επιβολής εισιτηρίου, αφού «αποτελεί αφενός βέλτιστη διεθνή πρακτική και αφετέρου ένα χρήσιμο εργαλείο προστασίας και αποτελεσματικής διαχείρισης των μοναδικών μας οικοσυστημάτων. Η περίπτωση του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς με το καθιερωμένο εισιτήριο για 30 και πλέον χρόνια, το επιβεβαιώνει».
Τι είναι ο Ο ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής).
Ο ΟΦΥΠΕΚΑ εποπτεύεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έχει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και λειτουργεί προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας.
Έχει ως σκοπό την εφαρμογή της πολιτικής που χαράσσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών στην Ελλάδα, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, την προώθηση και υλοποίηση δράσεων αειφόρου ανάπτυξης και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Περισσότερα και πιο αναλυτικά μπορείτε να βρείτε εδώ (από σελ. 20 και μετά) και εδώ.
Μερικές παρατηρήσεις
- Ο ΟΦΥΠΕΚΑ με την ανακοίνωση του βεβαιώνει εμμέσως πλην σαφώς ότι το σχέδιο αυτό, είναι στα πλαίσια την γενικότερης κυβερνητικής πολιτικής και όχι πρωτοβουλία του Φορέα Ε.Δ. Ολύμπου ή τοπικών παραγόντων με τους οποίους διαβουλεύεται βάση νόμου.
- Χαρακτηρίζει το σχέδιο μη ώριμο και όχι τελικό. Με βάση αυτά που διαβάσαμε, το μόνο θέμα αυτού του σχεδίου είναι η επιβολή εισιτηρίου, υπάρχει δε πολύ συγκεκριμένη (αλλά τελείως αναιτιολόγητη) τιμολογιακή πολιτική. Οπότε η μόνη διαβούλευση, προφανώς έχει να κάνει με το ύψος του εισιτηρίου.
- Αναφέρει το φάκελο υποψηφιότητας της ευρύτερης περιοχής του Ολύμπου στον Κατάλογο με τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ως απόδειξη του ενδιαφέροντος και της δουλειάς που κάνει, μια ιστορία όμως που πολύ πιθανόν να καταλήξει σε φιάσκο.
- Διαβουλεύεται την επιβολή εισιτηρίου σε έναν Ε.Δ. που δεν έχει καν σύγχρονο κανονισμό λειτουργίας, με αποτέλεσμα να βλέπουμε τραγελαφικές καταστάσεις, όπως γάμους VIP στο Οροπέδιο των Μουσών!
- Η καθιέρωση εισιτηρίου στις προστατευόμενες περιοχές, ΔΕΝ αποτελεί βέλτιστη διεθνή πρακτική, ΟΥΤΕ είναι αναγκαστικά ένα χρήσιμο εργαλείο προστασίας και αποτελεσματικής διαχείρισης των οικοσυστημάτων. Τουλάχιστον στην Ευρώπη (Άλπεις π.χ.), χρεώνονται κάποιες υπηρεσίες (κι αυτό δεν είναι απαραίτητα ο κανόνας), αλλά δεν υπάρχει εισιτήριο εισόδου.
- Αναφέρει σαν παράδειγμα προς μίμηση τον Ε.Δ. Σαμαριάς, όπου για την είσοδο στο φαράγγι απαιτείται εισιτήριο. Κι όμως παρά τα χρόνια εφαρμογής και τα εκατομμύρια που συνέρρευσαν στο ταμείο, μόνο φέτος δυο άνθρωποι πέθαναν από εξάντληση σε μονοπάτι της ζώνης ευθύνης του Φορέα Ε.Δ. Σαμαριάς. Δεν υπάρχουν καν πινακίδες που να εφιστούν την προσοχή στους επίδοξους πεζοπόρους. Παρά το εισιτήριο!
- Η ανακοίνωση χρησιμοποιεί τον συνηθισμένο ξύλινο λόγο: αοριστολογίες για διαχείριση, ανάδειξη, προστασία της Ελληνικής Φύσης. Όλα αυτά τα αόριστα, καταλήγουν όμως στην επιβολή ενός πολύ συγκεκριμένου εισπρακτικού μέτρου.
- Το σχέδιο ΚΥΑ βασίστηκε σε έκθεση που ο ΟΦΥΠΕΚΑ ανέθεσε τη σύνταξη της σε κάποια ιδιωτική εταιρεία (προφανώς έναντι αμοιβής). Και ο πλέον αδαής μπορεί να καταλάβει το πόσο σοβαρή και τεκμηριωμένη είναι αυτή η έκθεση.
- Είναι φανερό ότι το Κράτος και οι υπηρεσίες του θέλουν να “εκμεταλλευθούν” τη βασική πύλη εισόδου στον Όλυμπο, που είναι ο δρόμος Λιτόχωρο – Πριόνια, από την οποία περνά τουλάχιστον το 90% των επισκεπτών (επισκέπτες ετησίως: 160000+), με ένα μεγάλο ποσοστό να είναι αλλοδαποί. Αυτό είναι το ζουμί και όχι η προστασία της Φύσης, η κλιματική αλλαγή, η προστασία και ανάδειξη του Ολύμπου και άλλα τέτοια μεγαλόστομα.
- Ο Όλυμπος αφήνει ήδη στα ταμεία του Κράτους αρκετά έσοδα και η οικονομική ανάπτυξη της περιοχής (Δήμος Δίου – Ολύμπου), σε μεγάλο ποσοστό οφείλεται στον Όλυμπο.
- Στη δεδομένη στιγμή και έτσι όπως υποθέτουμε από τη φιλοσοφία της ΚΥΑ, κανείς δεν ενδιαφέρεται άμεσα για του 5-10-100 Έλληνες ορειβάτες και πεζοπόρους που θα ξεκινήσουν από τα Κρεβάτια ή το Ξερολάκι. Φυσικά, τίποτα δεν εγγυάται το αντίθετο. Θα είναι πολύ εύκολο να ελεγχθούν όλες οι προσβάσεις αν αυτό αποφασιστεί, άλλωστε αυτό προβλέπεται.
- Σε κάθε περίπτωση, το μέτρο είναι καθαρά εισπρακτικό και δεν έχει καμιά ανταποδοτικότητα, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι οι υποδομές για την εξυπηρέτηση των ορειβατών στον Όλυμπο τα προηγούμενα (πολλά) χρόνια, είναι σε πολύ μεγάλο ποσοστό αποτέλεσμα συλλογικό και όχι κρατικής χρηματοδότητησης. Καταφύγια, μονοπάτια, συντήρηση και σήμανση, διάσωση, σχεδόν από παντού απουσίαζε το Κράτος.
- Δεν πιστεύουμε ότι η “λογική” του σχεδίου αυτού, θα περιοριστεί στον Όλυμπο. Το αντίθετο.
- Εν κατακλείδι και με απλά λόγια, ο Όλυμπος είναι ιδιοκτησία του Ελληνικού Κράτους, είδε κέρδος και αποφάσισε να τον εκμεταλλευτεί.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ.
«Αναφορικά με τα δημοσιεύματα στον Τύπο των τελευταίων ημερών σχετικά με τη θέσπιση εισιτηρίου στον Εθνικό Δρυμό Ολύμπου διευκρινίζουμε πως:
Α) Στις 23-12-2020 ο Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. ανέθεσε το έργο «Εισηγητικής Έκθεσης και σχεδίου ΚΥΑ για την τεκμηρίωση και τη θέσπιση εισιτηρίου εισόδου στον Εθνικό Δρυμό Ολύμπου»
Β) το εν λόγω σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης αποτελεί εσωτερική διαδικασία του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. και βάση για αρχική συζήτηση και διαβούλευση, η οποία εξελίσσεται, του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. με τον αρμόδιο Φορέα Διαχείρισης και τους τοπικούς φορείς και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί ένα ώριμο ή πολύ περισσότερο τελικό σχέδιο Απόφασης.
Η παραπάνω διαδικασία προβλέπεται στον ν.4519/2018 όπως αυτός ισχύει.
Σημειώνουμε πως η κάθε σχετική απόφαση για τη θέσπιση εισιτηρίου εισόδου σε προστατευόμενες περιοχές προϋποθέτει πρώτα την έγκριση από το Διοικητικό Συμβούλιο του αρμόδιου Φορέα Διαχείρισης. Σε κάθε περίπτωση, η τελική απόφαση είναι στην ευχέρεια των αρμόδιων υπουργείων και της πολιτικής ηγεσίας.
Ο Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. θα συνεχίσει να εισηγείται και να υποστηρίζει δράσεις και έργα για την προστασία και την ανάδειξη της Ελληνικής Φύσης, όπως για παράδειγμα τη χρηματοδότηση της κατάρτισης του φακέλου της υποψηφιότητας της ευρύτερης περιοχής του Ολύμπου στον Κατάλογο με τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Η καθιέρωση εισιτηρίου στις προστατευόμενες περιοχές, στη βάση της ανταποδοτικότητας και για τις τοπικές κοινωνίες, αποτελεί αφενός βέλτιστη διεθνή πρακτική και αφετέρου ένα χρήσιμο εργαλείο προστασίας και αποτελεσματικής διαχείρισης των μοναδικών μας οικοσυστημάτων. Η περίπτωση του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς με το καθιερωμένο εισιτήριο για 30 και πλέον χρόνια, το επιβεβαιώνει».
